Çocuklarda Davranış Problemi

Çocuklarda Davranış Problemi Nedir?

Çocuklar zaman zaman yaramazlıklar yapabilir, hareketli ve fevri davranabilirler. Bu durum çoğu zaman gayet normaldir. Ancak bazı çocuklar, yaşlarına göre uygun olmayan, sosyal normların dışında kalan son derece zor ve agresif davranışlar sergilerler. Çocuğun yaşına uygun olmayan veya sosyal normlara aykırı davranışlar sergilemesi durumu çocuklarda davranış problemleri olarak ifade edilir. Davranış bozuklukları genellikle isyan, karşı çıkma, düşmanlık gibi tekrarlayıcı, toplumun kurallarını ve başkalarının haklarını ihlal eden yineleyici davranışlardır.

Çocuklarda davranış problemleri, çocuğun evde, okulda veya sosyal ortamında ilişkilerini sağlıklı kurmasınıetkileyebilen , gerekli yardımı, desteği almaz ise ileri ki dönemde farklı ortamlarda sosyal ve çevresel sorunlara, akademik başarısızlıklara ve disiplin sorunlarına yol açabilir.

Davranış problemleri, çocuğun yaşına, gelişim seviyesine ve çevresel faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Örneğin, küçük çocuklarda sık görülen davranış problemleri öfke patlamaları, kural tanımama, saldırganlık, dikkat dağınıklığı ve hiperaktiviteyken, daha büyük çocuklarda ise okul reddi, ikili ilişkilerde sorunlar, yalan söyleme gibi davranışlar daha sık görülebilir.

Çocuklarda ne gibi davranış problemleri yaşanır?

Çocuklarda yaşanan davranış problemleri ve sebepleri her mizacın çocuğu için farklı davranışsal problemlerle kendini gösterebilir. Örneğin Kusursuzluğu Arayan Mizaç Tipine (DTM1) sahip bir çocuk, yaptığı bir iş, ödev, oyun evi vb. mükemmel veya kusursuz olmadığında öfke patlamaları yaşayabilirken, Keşfetmenin Hazzını Arayan Mizaç Tipine (DTM7) sahip çocuğun bu durum umurunda olmaz. Dürtüselliği ve hareketliliği ile tanınan DTM7 çocuğu sınırlandırılıp engellendiğinde, kurallar dayatıldığında Dikkat eksikliği ve hiperaktivite deneyimleyerek odaklanma ve konsantre olma yeteneğini etkileyerek, okul performasını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir ve kontrolsüz davranışlara sebep olabilir.

Çocuklarda davranış problemi yaşanmasının sebepleri nelerdir?

Çocuklarda davranış problemlerinin ortaya çıkmasının birçok farklı sebebi olabilir. Çocukta fark edilme isteği, otorite karşısında güç kazanma arzusu, intikam duygusu, yetersiz hissetme empati, suçluluk ve vicdan eksikliği davranış problemleri yaşanmasına sebep olabilir. Bu sebepler, çocuğun yaşına, mizacına ve çevresel faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ebeveynlerin aşırı hoşgörülü veya aşırı otoriter tutumları, bazı çocukların davranışlarını etkileyebilir. Örneğin, aşırı anlayışlı ebeveynlerin çocukları, sınırları tanımadıkları için davranış problemleri yaşayabilirler.Kayıp, ayrılık veyatravmatik olaylarda, çocukların duygusal olarak zorlanmasına ve davranış problemleri yaşamasına neden olabilir.Öğrenme güçlüğü çeken çocuklar okulda özgüven eksikliği yaşayabilir ve davranış problemleri yaşama riskini artırabilir. Bazı çocuklar, diğerleriyle etkili bir şekilde iletişim kurmakta veya ilişki kurmakta zorlanabilirler. Bu durum, sosyal izolasyon ve arkadaşlık ilişkilerinde zorluklara yol açabilir.Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukların dikkatlerini sürdürme, sınırları tanıma ve dürtü kontrolünde zorluklar yaşamasına neden olabilir. Dolayısı ile davranış problemlerine yol açabilir.

Çocuklarda davranış problemi ne gibi sorunlara yol açar?

Çocuklarda davranış problemleri, bir dizi olumsuz sonuçla ilişkilendirilebilir ve çocuğun davranış problemleri, çocuğun akademik başarısını olumsuz etkileyebilir, sosyal ilişkilerinde zorluklar yaşamasına neden olabilir ve aile içi uyum sorunlarına, duygusal sorunlara, toplumsal kabul görmemeye vb. yol açabilir. Davranış problemi olan çocukların yaşam kaliteleri ve beklentileri genelde düşüktür. Çoğu zaman eksik eğitim alarak, bilinçsiz bir birey olma yolunda ilerleyebilirler. Kendi yaşamları ve başkalarının yaşamları konusunda olumsuz etkileri olan davranış problemli çocuklar eğer yardım almazlarsa ileri de Antisosyal kişilik bozukluğu geliştirerek; alkol, madde, sağlık problemleri, işsizlik, ilişki problemleri vb. olumsuz sonuçla karşılaşma riski altında olabilir. Bu nedenle, davranış problemleri yaşayan çocukların erken tanınması ve uygun müdahalelerin yapılması önemlidir.

Çocuklarda davranış problemlerinin belirtileri nelerdir?

Çocuklarda davranış problemleri genellikle çeşitli belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler, çocuğun yaşına, mizacına ve davranış probleminin türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Çocuğun agresif olması, dikkatinin dağınık olması, dürtüsel olması, yalan söylemesi, kurallara uymaması ve otoriteye karşı gelmesi, insan veya hayvanlara zarar vermesi, ilişki kurmada güçlük ve şiddete eğilim, nesnelere veya eşyalara zara verecek davranışlar, arkadaşları ile uyumlu ilişki kuramaması, olumsuz davranışların ardından pişmanlık duymaması, belirli aktivitelere veya digitale bağımlı olması davranış problemlerinin belirtileri arasındandır. Bu tür belirtilerin uzun süre devam etmesi davranış problemi olarak kabul edilir. Bu noktada çocuğun mizacının motivasyonunun ne olduğunu bilmek çok önemlidir.

Davranış problemleri yaşayan çocuklara nasıl davranılmalıdır?

Davranış problemleri yaşayan çocuklara yaklaşım, anlayışlı, sabırlı ve destekleyici olmayı içermelidir. Empatik, anlayışlı, sakin, kontrollü olmak önemlidir. Sınırları netleştirmeli, anne babalar olumlu rol model olmalı, çocuğun yaşına uygun sorumluluklar verilmeli, yaşanan olumsuz olay sonrasında sakince konuşulmalı, yaşıtları veya diğer çocuklar ile karşılaştırma yapılmamalı, olumlu davranışlardan sonra ödüllendirilmeli, problem çözme becerilerini öğretmeli, ilişki kurulmalı ve desteğe ek uzman yardımı alınmalıdır.

Bu prensipler, çocuğun davranış problemleriyle başa çıkmak için etkili bir temel oluşturabilir. Ancak, her çocuk farklıdır ve farklı yaklaşımların işe yarayabileceği unutulmamalıdır. Önemli olan, çocuğun ihtiyaçlarını anlamak ve ona en uygun desteği sağlamaktır.

Çocuklarda davranış problemi tedavisi nasıl olur?

Çocuklarda davranış problemlerinin tedavisi, çocuktan çocuğa farklılık göstermektedir. Çocuğun mizacına göre bireysel ihtiyaçlara ve davranışların kökenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu noktada mizaç uzmanı ile çalışılarak çocuğun fıtratına göre özelleştirilmiş bir planlama getirilebilir.Duygusal destek ve çocukla ilişki kurmak, çocuğun duygularını ifade etmesine, duygusal düzenleme becerilerini geliştirmesine ve olumsuz durumla başa çıkmasına yardımcı olabilir. Ailenin işbirliği ve desteğinin yanında okul da çocuğun davranış problemleriyle başa çıkmasında önemli bir rol oynar. Okul psikoloğu veya rehberlik birimi, çocuğa akademik ve sosyal destek sağlayabilir. Bazı durumlarda, çocuklarda davranış problemlerini yönetmek için ilaç tedavisi gerekebilir. Özellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi durumlarda, ilaçlar semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir.

Davranış problemleri olan her çocuğun tedavi planı farklı olacaktır ve çocuğun bireysel ihtiyaçlarına ve durumuna göre uyarlanmalıdır. Tedavinin başarısı, çocuğun ve ailenin terapiye katılımı, işbirliği ve sabrı ile yakından ilişkilidir.