İlişki Zorlukları Nedir, Neden Olur, Çözümleri Nelerdir?

İlişki Zorlukları Nedir?

İlişki zorlukları, iki veya daha fazla kişi arasında sürdürülen ilişkilerde yaşanan, taraflar arasında çatışmalara, anlaşmazlıklara ve duygusal kopukluklara yol açabilen sorunlar anlamına gelmektedir. Bu zorluklar ilişkilerin dinamikleri ve tarafların beklentileri kaynaklı olabileceği gibi çevresel faktörler ya da üçüncül kişiler etkisinin taraflarca yönetilememesinden de kaynaklanabilir. İlişki zorlukları romantik ilişkilerden arkadaşlığa, aile içi ilişkilerden iş ilişkilerine kadar geniş bir yelpazede görülebilmektedir. İlişkiler insanlar için gerekli ve önemli olsa da bazen dinamikleri karmaşıklaşabilir, uyum sağlamak ve ilişkiyi yürütmek zorlaşabilir.

İlişki Zorlukları Neden Olur?

Her bireyin potansiyelleri, karakter ve kişilik gelişimi kendine özgü olduğu gibi her ilişkinin de dinamikleri farklılık göstermektedir. Her bireyin hayatını ve varlığını sürdürmek için bazı fiziksel, duygusal ve bilişsel ihtiyaçları vardır. Benzer şekilde ilişkiler de aslında belirli ihtiyaçları olan, canlı ve dinamik yapılardır. Hem ilişkinin hem de ilişkinin taraflarının ihtiyaçlarının giderilmesi, sınırlarının korunması bazı koşullarda zorlayıcı olabilmektedir. Bunların yanı sıra her ilişkide zaman zaman bazı zorluklar çıkabilir ve bu durum da ilişkinin dinamik doğasında yer alan bir durumdur. Zorluklar karşısında duyguların düzenlenebildiği, çözüm yollarının arandığı stratejiler ilişkiye yatırım yapmanın da önünü açmaktadır. Yaşanabilecek zorluklardan bazıları:

• Bireysel Farklılıklar ve Beklentiler: Her birey farklı yaşam deneyimleri, mizaç potansiyelleri, kişilik özellikleri ve değerlerle ilişkide var olur. Bu farklılıklar, kişilerin birbirlerine katkılar sunmasına yardımcı olarak ilişkiyi güçlendirir. Ancak yine bu farklılıklar zaman zaman çatışmalara, anlaşmazlıklara sebep olabilir. Bunun yanı sıra tarafların ilişkiden beklentilerinin de ayrışıyor olması ortak paydada buluşmalarını zorlaştırabilecek faktörlerdendir.
• İletişim Eksiklikleri: Açık ve etkili iletişim kurmak tarafların birbirlerini daha iyi anlamalarına ve problemlere yönelik çözüm yolları bulmalarına yardımcı olur. Ancak açık ve etkili iletişim yerini imalara, dolaylı anlatımlara bıraktığında taraflar birbirlerini net biçimde anlayamazlar ve problemlerin çözümleri zorlaşır. Özellikle duygusal yükü fazla olan durumlarda taraflar kendilerini, duygu ve düşüncelerini ifade etmekte zorlanabilirler. Anlayışlı ve sabırlı bir biçimde aktif dinlemek karşı tarafın kendini daha rahat ifade edebilmesine olanak sağlar.
• Geçmişte Yaşantıların Etkileri: Geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler ilişki dinamiklerini etkileyebilir. Duygusal manipülasyonlar, kayıp ve yas süreçleri, aile içi çatışmalar gibi birçok faktör kişinin diğer insanlarla ya da grupla kurduğu ilişkinin biçimini etkileyebilir. Geçmişle bağlantılı olabilen bu izler yönetilemediği durumlarda yeni ilişkilerde sağlıklı bağlar kurmayı zorlaştırabilir.
• Dış Faktörler: İlişkiler, sadece bireylerin kendi dinamiklerinden değil, aynı zamanda çevresel faktörlerden de etkilenir.İş stresi, maddi sıkıntılar veya sosyal çevrenin etkisi kişide baskı yaratarak ilişkiye de olumsuz biçimde yansıyabilir.

İlişki Zorlukları Çözümleri Nelerdir?

Her ilişkinin dinamikleri farklılaşır. Bu durum problemlerin ve çözüm yollarının da farklılaşmasının sebebidir. Karşılaşılan zorlukları aşabilmek en temelde tarafların kendi içsel süreçlerinin farkında olmaları, birbirlerini tanımaları ve ilişkiye yatırım yapmaya gönüllü olmaları ile mümkündür. Bunun yanı sıra hemen her ilişkiyi güçlendirecek bazı stratejiler de mevcuttur:

• Etkili İletişim: Açık, dürüst ve saygılı bir iletişim, taraflar arasında karşılıklı anlayışı artırır. Yıkıcı ya da kırıcı olmak yerine karşınızdaki kişiyi anlamaya çalıştığınız bir tavır etkili iletişim kurmanıza da yardımcı olacaktır. Aktif dinleme de etkili iletişimin önemli bileşenlerindendir. Yalnızca karşınızdakinin söylediklerini duymaya değil, aynı zamanda duygularını anlamaya da dikkat etmeniz yaşanan problemlerin çözümüne yardımcı olacaktır. Bunların yanı sıra sorun olarak gördüğünüz şeyi ifade etmek yerine karşı tarafın anlamasını ve siz bir şey söylemeden harekete geçmesini beklemek de problemlerin çözümünü geciktirebilir.
• Psikoterapi: Kişinin diğerleriyle sağlıklı ilişkiler yürütebilmesi kendi benliği ile yürüttüğü ilişki ile yakından alakalıdır. Kendi içsel süreçlerini irdelememiş olmak, mevcut çatışmaları baskılamak yani henüz kendisiyle tanışmamış olmak ilişkilerde de bazı zorluklar yaşamasına ve bu zorlukların nedenlerini keşfedememesine sebep olabilir. Kişinin mizacında yer alan potansiyellerini bilmesi, doğasında yer alan riskli potansiyellerini yönetmeyi öğrenmesi ve olumlu potansiyellerini geliştirmesi ilişkilerine de olumlu katkılar sunacaktır.

İlişki Zorluklarının Temel Nedenleri Nelerdir?

İlişkide zorluklar çıkmasına neden olabilecek faktörlere yazının diğer bölümlerinde değindik. Her ilişki için temel ve geçerli bir zorlanma nedeni saptamak ne yazık ki mümkün değildir. Ancak tarafların kendilerini tanıdığı, sınırlarının farkında olduğu, ilişkiye yatırım yapmaya gönüllü olduğu durumlarda oluşabilecek zorluklar da daha kolay bir biçimde atlatılabilir. Bunun yanı sıra genellikle ilişkilerde ortaya çıkan problemler kişilerin çeşitli konularda beklentilerinin karşılanmamış olması ile ilişkilidir. Bireylerin hem karşı taraftan hem de ilişkilerinden beklentileri mizaç potansiyelleri çerçevesinde şekillenmektedir. Bu sebeple kişinin kendini, doğasını yani mizacını tanıması sağlıklı ilişkiler yürütüp sorunları daha kolay bir biçimde aşmasına olanak sağlamaktadır. Bireysel psikoterapi ile kişinin kazanacağı sağlıklı baş etme becerileri, etkili iletişim becerileri, sınırlargibi konulara ek geçmiş yaşantılar ve kişinin kendi benliğine yönelik aktarımları çalışılabilir. Bu durum da hayatın her alanına olumlu katkılar sunabilmektedir. Bazen ilişkilerde benzer problemler yaşanabilir ya da farklı kişilerle aynı döngüde ilişkiler kurulabilir. Eğer kişi farklı bireylerle aynı döngüde ilişkiler kuruyor ve benzer sorunlar deneyimliyorsa bu durumu bireysel psikoterapi süreci ile çözümleyebilir. Diğer bir taraftan eğer bir ilişki içinde hep benzer sorunlar çıkıyor, aynı konular tekrar tekrar tartışılıyor ve bir çözüme bağlanamıyorsa çift terapisine başvurulabilir. İlişkideki döngünün çözümlenmesi ve kişilerin sağlıklı baş etme yolları kazanmaları psikoterapi yardımıyla mümkündür.