Kronik Yorgunluk Neden Olur, Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kronik Yorgunluk Sendromu Nedir?

Kronik yorgunluk, uzun süredir devam eden ve yeteri kadar dinlenmeyerağmen geçmeyen, fiziksel, duygusal ve/veya zihinsel enerjinin sürekli olarak eksik hissedildiği bir durumdur. Zaman zaman belli nedenlerden dolayı yorgunluk hissedilebilir ancak süreç çok uzadığında iş yaşamından eğitim yaşamına, aile içi iletişimden sosyalliğe kadar bir çok şeyi bozarakyaşam konforunu ciddi olarak etkilemektedir.

Belirtileri arasında; lokal veya yaygın kas ağrıları, iştahta kesilme, sindirim sistemi bozuklukları, sürekli uzanma-uyuma ihtiyacı, yataktan çıkmak istememe, konsantrasyonun bozulması, unutkanlık, hedeflerden uzaklaşma, çay-kahve gibi uyaranları daha fazla alma ihtiyacı vs gibi belirtilerden bir veya bir kaçı olabilir.

Neden Kronik Yorgunluk Yaşarız?

Her şeye rağmen süreç biraz daha ayrıntılandığında beslenmedeki değişiklikler, duygusal değişimlerin şiddeti ve süresi, iş yaşamındaki olumsuz gidişatlar, mecburi yer değişiklikleri gibi bir çok faktör hem kronik yorgunluğa sebep olabilmekte hem de bunlar kronik yorgunluktan olumsuz olarak etkilenmektedir. Yani belli durumlardaki adaptasyon sorunu kişinin enerjisinin tükenmesine ve de toparlanma sürecinin uzamasına bağlı olarak kronik yorgunluğa yol açmaktadır.

Peki nasıl oluyor da bazı insanlar daha çok fiziksel değişimlere adapte olamazken, bazı insanlar daha çok duygusal boşluklardan etkilenebiliyor. Yada nasıl oluyor da bazı insanlar kariyerleri ile ilgili ilerlemelerinde daha derin bıkkınlık, yorgunluk yaşarken duygulara çokta takılmayabiliyorlar?

Bunun altındaki sebep insanların doğuştan gelen mizaç farklılıklarıdır. Bu farklılığı bilmek kronik yorgunluk gibibenzer sonuca yol açan ana nedenin kişiden kişiye farklılığını tespit etmemize ve ona göre bir insanın kronik yorgunluktan çıkışının anahtarını bize göstermektedir.

9 Tip Mizaç Modeli’ne göre kişilerin doğuştan gelen ve huy denen yapıları onların bu dünyadaki varoluşsal motivasyonlarını belirlemektedir. İşte bu motivasyon bozulduğunda ve de toparlanma süreci uzadığında kişinin gittikçe enerjisinin düşmesine ve fiziksel, duygusal ve bilişsel eksiklik ya da semptom yaşamasına neden olmaktadır. Kronik yorgunluğa giden ve bozucu faktör dediğimiz nedenler arasında iş yaşamındaki uzun süreli stres, çalışma koşullarının kişiye özel sağlanamaması, beslenmedeki yetersizlik ve bozukluklar, fiziksel aktivite eksikliği, duyguları ifade edememe ya da çok yoğun yaşama, hormonal değişiklikler, bilinen veya henüz tanı konmamış kronik hastalıklar olabilir.

Daha net anlaşılabilmesi için bir örnek verelim. Mesela 9 Tip Mizaç Modeli’ne göre Entelektüel Dinginlik Arayan Mizaç Tipi, kendisine uygun çalışma şartlarının sağlanamaması, bu konuda kendini ifade edememesi, sosyalleşme, duygusal ilişkiler gibi çokta eğilim göstermediği konularda sürekli nasihat ya da eleştiri duyması ve bu sürecin çok uzamasıonun daha uzamış stres yaşamasına neden olacaktır. Bu durumda zamanla kronik yorgunluğa neden olarak kişiyi aynı duruma sokan bir kısır döngüye neden olacaktır. Ya da Fiziksel Konfor Arayan Mizaç Tipi yavaş olan metabolizmasını daha da yavaşlatan bir beslenme alışkanlığı edindiğinde onun için kronik yorgunluk kaçınılmaz olacaktır.

Tedavi Yöntemleri Nedir?

Aslında mizacı bilmek insanların fiziksel ve psikolojik yönden avantaj ve dezavantajları bilmeyi sağladığından kronik yorgunluk daha oluşmadan ötelenecek ve minimalize edilecektir. Buna göre beslenme ve fiziksel aktivite önerileri, iş yeri şartlarının motivasyonlarını artıracak şekilde liyakatli olarak belirlenmesi, sosyal ve ikili ilişkilerde artı ve eksileri farkında olarak duygusal değişikliklere uyumlanmak toplumları ciddi şekilde etkileyen kronik yorgunluğu azaltacaktır.

Var olan kronik yorgunluğu azaltmak veya geçirmek için de psikoterapi, fiziksel aktiviteler ve gevşeme egzersizleri, çalışma saatlerinin düzenlenmesi ile yeteri kadar istirahat aralıklarının verilmesi, ihtiyaca göre mevsim ve coğrafi şartları göz önünde bulundurarak beslenmede yapılacak küçük dokunuşlar, kaliteli uykunun sağlanması, sigara, kahve, alkol gibi alışkanlıkların yönetilebilmesi çok önemlidir.Egzersiz, başlangıçta hafif olarak başlanmalı ve dikkatli bir şekilde artırılmalıdır çünkü aşırı egzersiz de semptomları kötüleştirebilmektedir.

Gerektiğinde beslenme ile yerine konamayan mineral ve vitaminler için doktor kontrolünde bunların desteğini almak da hızlı toparlanma sağlayacaktır. Aynı zamanda akupuntur, ozon, kupa terapi, manuel terapi de tedaviyi hızlandırabilmektedir. Bu yöntemler kronik yorgunluk tedavisinde vücuttaki enerji akışını düzenlemeyi ve genel iyilik halini artırmayı amaçlayan tedavi yöntemleridir. Bu uygulamaların, yorgunluk hissini azaltma, düzenli ve kaliteli uyku ve daha enerjik ve zinde hissetmegibi etkileri vardır. Her bireyin tedavi süreci farklı olabileceğinden, kişisel bir tedavi planı oluşturmak ve düzenli olarak doktor, psikolog, fizyoterapist desteği almak önemlidir.Nedenlerin ve çözümlerin farklılığıtedavinin bireyselleşmesini gerektirmektedir.